Bioroboty

Bio-roboty – potoczna nazwa jednej z grup tzw. likwidatorów skierowanych do usuwania grafitowych elementów izolacji prętów paliwowych oraz innych materiałów wysoce radioaktywnych z dachu budynku reaktora nr III.

Nazwa i geneza

Określenie to przylgnęło do jednej grup tzw. likwidatorów skierowanych od 17 września 1986 do usuwania radioaktywnych grafitowych elementów paliwowych z najwyższej części dachu bloku B, nazywanej strefą "M". Ich zadaniem było umożliwienie dalszych prac montażowych Obiektu Ukrycie poprzez zmniejszenie poziomu tła radioaktywnego, formowanego przez liczne kawałki grafitu oraz prętów paliwowych wyrzuconych eksplozją na dach. Przyczyną skierowania ludzi do prac była utrata jedynego robota Mobot CzChW, przeznaczonego do dekontaminacji strefy "M", na tle potrzeby natychmiastowego nakrycia uszkodzonego bloku konstrukcją Ukrycia.

Wyposażenie

Ze względów bezpieczeństwa każdy z "bio-robotów" posiadał prowizorycznie wykonany kombinezon składający się z elementów ołowianych płyt, który tylko w małym stopniu zapewniał ochronę przed promieniowaniem gamma. Ołowianymi płytami starano się ochronić klatkę piersiową, plecy, potylicę. Ponadto każdy posiadał podwójne skórzane rękawice, oraz ołowiane wkładki w butach. Był również wyposażony w gogle lub przyłbicę oraz półmaskę z filtrem (tzw. respirator), służącą do ochrony układu oddechowego przed wdychaniem pyłu. Cały zestaw ważył ok 30 kg.

Akcja oczyszczania

Na dźwięk syreny lub uderzeń w prowizoryczny dzwon na dach wybiegała grupa ośmiu ludzi którzy mieli za zadanie usunięcie z dachu elementów radioaktywnych. Z uwagi na bardzo wysokie promieniowanie (ok. 12 000 R/h) każdy pracujący w jego okolicach likwidator mógł przebywać tam jedynie przez 120 sekund, a w późniejszych okresach 45 sekund. W uznaniu zasług każdy otrzymał od armii dyplom i premię w wysokości 100 rubli, czyli mniej więcej 100 dolarów. Ogólna liczba ludzi zadziałanych do tych prac wyniosła 3828 osób, wszyscy byli rezerwistami Wojsk Obrony Cywilnej.