Odznaczenia za uczestnictwo w likwidacji skutków Awarii Czarnobylskiej

Odznaczenia za uczestnictwo w likwidacji skutków Awarii Czarnobylskiej – dwa rodzaje jednego typu odznaczeń, order i medal. Nadawane były za udział w akcji usuwania skutków awarii w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej. Obydwa odznaczenia wykonane są z brązu.

Medal

Nadawany był każdej osobie uczestniczącej w usuwaniu skutków awarii w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej w latach 1986-1987. Liczbę przyznanych orderów szacuje się na ok. 500 tys. co pokrywa się z szacowaną oficjalną liczbą likwidatorów. Pomimo, że katastrofa miała miejsce w 1986 roku to medale zaczęto przyznawać dopiero pięć lat później bo w 1991 roku, przez co niektórzy z likwidatorów otrzymali je pośmiertnie. Wraz z medalami wydawano także zaświadczenia o uczestnictwie w akcji likwidacji Awarii Czarnobylskiej co uprawniało posiadaczy do wielu ulg w zakresie pomocy socjalnej, materialnej czy medycznej.

Wygląd

Medal wykonany jest z brązu. Składa się z przezroczystego, emaliowanego czerwonego krzyża, posiadającego na dnie łuskowatą fakturę, symbolizującego ratunek, służbę lekarską i pomoc. W tle nałożona jest okrągła tarcza z której wychodzą złote promienie. Tarcza składa się zewnętrznego czarnego pierścienia z napisem w języku rosyjskim "УЧАСТНИК ЛИКВИДАЦИИ ПОСЛЕДСТВИЙ АВАРИЙ" (pol. Uczestnik likwidacji skutków awarii); na dole w centrum pierścienia znajduje się złote tło z napisem "ЧАЕС" (pol. CzAES) czyli skrótem od "Czornobylśka atomna ełektrostancija" (pol. Czarnobylska Elektrownia Atomowa).

W środkowym polu w kształcie koła na błękitnym polu znajduje się opalizująco-czerwona kropla krwi symbolizująca życie oraz trzy przerywane krzywe podpisane oznaczeniami promieniowania jonizującego. Pierwsza krzywa (najkrótsza) podpisana jest grecką literą α (alfa) która kieruje się lewo do krawędzi kończąc się w na wysokości środku koła. Następnie druga linia podpisane grecką literą β (beta) kieruje się w prawo, podobnie jak alfa, jednak kończąc się znacznie wyżej. Natomiast przerywana krzywa podpisana jako γ (gamma), przepoławia kroplę. Najprawdopodobniej symbolizuje to stopień przenikalności organizmu żywego każdego z trzech rodzajów promieniowania. Tarcza medalu połączona jest z baretką ogniwem. Po bokach baretki znajdują się paski zielone, ku centrum szersze czerwone, a na środku jako oś symetrii złoty pasek. Baretka umieszczona na agrafce, komponującej się z całością.

Motyw krzyża i tarczy z liniami promieniowania został użyty w logu rosyjskiego związku „Czarnobyl”.

Order

Order był odznaczeniem wyższej klasy niż medal. Przyznawano go tylko wyższym dowódcom oraz inżynierom którzy uczestniczyli w akcji likwidacyjnej. Liczba przyznanych orderów jest nieznana.

Wygląd

Wykonany z brązu. Na złotej tarczy w centralnej części umieszczone jest seledynowe koło z jasno-błękitnym pierścieniem. Na kole jest złoty rysunek sarkofagu, pod nim napis „Uczestnik” (УЧАСТНИК), a na samym dole symbol atomu. Na pierścieniu, u góry jest dalsza część zdania, mianowicie „Likwidacji” (ЛИКВИДАЦИИ), a na dole „Skutków awarii w elektrowni atomowej” (ПОСЛЕДСТВИЙ АВАРИЙ НА АЭС). Na dół od części centralnej znajduje się gałązka z liśćmi, na których leży czerwona gwiazda ze złotym sierpem i młotem. U samego dołu orderu czerwona wstęga z napisem „Czarnobyl” (ЧЕРНОБЫЛЬ). W prawym górnym rogu znajduje się tarcza podobna do Orderu Lenina, a na samej górze czerwony sztandar z napisem „Len.W.O.” (Лен.В.О.).

Obecnie

Pojawiające się na aukcjach medale są sprzedawane głównie przez samych likwidatorów lub ich rodziny. Z powodu dużej liczby przyznanych medali ich wartość rynkowa jest stosunkowo niska.