Czarnobylska Elektrownia Jądrowa

Z Czarnobyl Wiki
To jest zatwierdzona wersja strony. To nie jest ostatnia jej wersja. Zobacz najnowszą wersję.
Skocz do: nawigacja, szukaj
Czarnobylska Elektrownia Jądrowa im. W. I. Lenina
Czernobylskaja Atomnaja Elektrostancja
Czarnobylska Elektrownia Jądrowa.jpg
Podstawowe informacje
RodzajElektrownia Jądrowa
WłaścicielMinisterstwo Energii i Elektryfikacji ZSRR (do 1991)
Liczba bloków energetycznych4 (do 1986)
Budowa1970–78
Eksploatacja1978–2000
Zatrudnienie56000 (1986)
Dane techniczne
Moc elektryczna3800 MW (do 1986)
Moc termiczna12800 MW (do 1986)
Roczna prod. elektr.25–35 TWh (do 1986)
Blok energetyczny nr I
Eksploatacja1978–96
Moc elektryczna800 MW
Moc termiczna3200 MW
Blok energetyczny nr II
Eksploatacja1979–91
Moc elektryczna1000 MW
Moc termiczna3200 MW
Blok energetyczny nr III
Eksploatacja1982–2000
Moc elektryczna1000 MW
Moc termiczna3200 MW
Blok energetyczny nr IV
Eksploatacja1984–86
Moc elektryczna1000 MW
Moc termiczna3200 MW
Czarnobylska Elektrownia Jądrowa im. W. I. Lenina (CzAES) (ros. Черно́быльская Атомная Электростанция (ЧАЭС)) – radziecka (od 1991 ukraińska) elektrownia jądrowa funkcjonująca w latach 1978-2000. Położona w obwodzie kijowskim, na Ukrainie. 26 kwietnia 1986 miał tam miejsce wypadek jądrowy, gdzie w jednym z reaktorów doszło do przegrzania co w konsekwencji doprowadziło do wybuchu wodoru, a następnie pożaru oraz uwolnienia do atmosfery substancji promieniotwórczych.

Położenie

Elektrownia zlokalizowana jest 15,5 km na północ od miasta Czarnobyl, 16 km od granicy Ukraińsko-Białoruskiej, 110 km na północ od Kijowa.

Historia

Lokalizacja

Zgodnie z dekretem Rady Ministrów ZSRR z dnia 29 września 1966, zatwierdzono plan uruchomienia kolejnych obiektów energetycznych na obszarze ZSRR w latach 1966-77 o łącznej produkcji 11 900 MWh energii elektrycznej, według założeń produkcja pochodząca z elektrowni jądrowych opartych na reaktorach RBMK-1000 miała wynosić 8 000 MWh. Główną inwestycją tego planu miała być Leningradzka Elektrownia Jądrowa.

W południowej części zunifikowanego systemu energetycznego kraju planowano budowę elektrowni jądrowej, która miała dostarczać energię elektryczną do Centralnego Dystryktu Energetycznego. Region ten obejmował 27 obwodów Ukraińskiej SRR i obwodu rostowskiego RSFSR o liczbie ludności wynoszącej 53 miliony. Przewidywano, że budowa elektrowni jądrowej zwiększy zużycie energii elektrycznej na tych obszarach prawie 3,5 krotnie[1].

Nagrody

W 1986 CEJ została uznana za najlepszą elektrownię jądrową w ZSRR. 1 maja 1986 roku miała otrzymać z tego tytułu Order Lenina[2].

Produkcja energii elektrycznej

W okresie od uruchomienia bloku energetycznego nr I (wrzesień 1977) do chwili wypadku (kwiecień 1986) elektrownia wytworzyła 150,2 mld kWh energii elektrycznej, natomiast w okresie od momentu ponownego włączenia do eksploatacji (październik 1986) do ostatecznego wyłączenia (grudzień 2000) wytworzyła 158,6 mld kWh[3].

24.01.1978 22.04.1979 8.03.1982 21.08.1984 04.1986
1 TWh 10 TWh 50 TWh 100 TWh 150 TWh

Wypadki

Przez cały okres eksploatacji przed wypadkiem w 1986 roku było 78 procedur awaryjnego wygaszenia reaktora jądrowego w tym 64 awaryjne na sygnale AZ-5.

  • Reaktor nr 1

1 września 1982 doszło tam do drobnego wypadku i ulotnienia się nieznacznych skażeń z kilku uszkodzonych jednostek paliwowych; został naprawiony i uruchomiony ponownie.

  • Reaktor nr 2

11 października 1991 roku doszło do pożaru turbiny prądotwórczej nr 4. Ogień został wyeliminowany następnego dnia o godzinie 2:20. W wyniku pożaru doszło do wypalenia 180 ton oleju i 500 m3 wodoru. Uszkodzony został także dach maszynowni (zawalił się dach o powierzchni 2448 m2)[4]. Nie wystąpiła emisja substancji radioaktywnych do atmosfery. Strażacy skierowani do ugaszenia ognia otrzymali dawki promieniowania nienaznaczane przekraczające dopuszczalne normy. Mimo iż awaria była niegroźna, rząd niepodległej już Ukrainy wydał decyzję o natychmiastowym zamknięciu reaktora nr 2, a do 1993 wszystkich pozostałych. Z uwagi na ogromne koszty i brak możliwości zrównoważenia bilansu energetycznego Ukrainy, dopiero w 1997 wyłączono reaktor nr 1, a w grudniu 2000 zamknięto ostatni pracujący reaktor nr 3, tym samym elektrownia ostatecznie przestała funkcjonować.

  • Reaktor nr 4

26 kwietnia 1986 doszło w nim do wybuchu o charakterze chemicznym.

Konstrukcja

W skład elektrowni wchodziły cztery reaktory typu RBMK. Moc maksymalna każdego z nich (z wyjątkiem reaktora nr 1) wynosiła 1000 MW (3200 MW mocy cieplnej).

Turbogeneratory

Energia elektryczna wytwarzana jest przez pary turbozespołów składających się turbin K-500-65/3000 oraz chłodzonego wodorem turbogeneratora TBB-500. Turbina K500-65/3000 składa się z części dwuprzepływowych - jednej wysokoprężnej i czterech niskoprężnych. Długość turbozespołu wynosi 39 metrów, masa 1100 ton a jego znamionowa prędkość obrotowa wynosi 3000 obr./min. Znamionowy przepływ pary przez turbinę wynosi 82 880 t/h. Turbiny znajdują się w hali maszynowej której całkowita długość wynosi blisko 800 m. Projekt i niezawodność turbin przyniosły Charkowskiej Fabryce Turbin Państwową Nagrodę Ukrainy w 1979 roku[5].

Bloki energetyczne

Blok energetyczny[6] Typ reaktora Moc Początek budowy Pierwsza reakcja łańcuchowa Podłączenie do sieci Początek eksploatacji Zamknięcie
sieciowa maksymalna cieplna
Blok energetyczny nr 1[uwagi 1] (zamknięty) RBMK-1000 740 MW 800 MW 3200 MW 1.03.1970 2.08.1977 26.09.1977 27.05.1978 30.11.1996
Blok energetyczny nr 2[uwagi 2] (zamknięty) RBMK-1000 925 МW 1000 МW 3200 MW 1.02.1973 17.11.1978 21.12.1978 28.05.1979 11.10.1991
Blok energetyczny nr 3[uwagi 3] (zamknięty) RBMK-1000 925 MW 1000 MW 3200 MW 1.03.1976 2.06.1981 3.12.1981 8.06.1982 15.12.2000
Blok energetyczny nr 4 (awaria) RBMK-1000 925 MW 1000 MW 3200 MW 1.04.1979 26.11.1983 22.12.1983 26.03.1984 26.04.1986
Blok energetyczny nr 5[7] (budowę anulowano) RBMK-1000 950 MW 1000 MW b.d. 1.01.1981 23.05.1989 - dalszą budowę anulowano[uwagi 4][uwagi 5]
Blok energetyczny nr 6[8](budowę anulowano) RBMK-1000 950 MW 1000 MW b.d. 1.01.1983 23.05.1989 - dalszą budowę anulowano[uwagi 4][uwagi 6]

Likwidacja

Program całkowitej likwidacji elektrowni będzie realizowany w kilku etapach. Pierwszy etap został zakończony w czerwcu 2016 roku i zakładał usunięcie całości paliwa jądrowego do magazynów zużytego paliwa jądrowego. Drugi II etap przewiduje ostateczne zamknięcie i wyłączenie wszystkich reaktorów do 2022 roku. Trzeci etap (do 2045 roku) polega na utrzymywaniu reaktorów aż promieniowanie spadnie do akceptowalnego poziomu. Ostatni etap (do 2065 roku) przewiduje całkowity demontaż reaktorów[9].

Dyrektorzy

  • Wiktor Briuchanow (1 stycznia 1970–77 jako dyrektor budowy od 1978 – maj 1986 jako dyrektor elektrowni)
  • Erik Pozdyszew (lipiec 1986 – styczeń 1987)
  • Michał Umanets (1 lutego 1987 – 1992)
  • Sergiusz Paraszyn (grudzień 1994 – kwiecień 1998)
  • Ołeksandr Smiszłajew (1 lipiec 2004 - 11 sierpnia 2005)
  • Igor Gramotkin (11 sierpnia 2005 - obecnie)

Uwagi

  1. ↑ 27 kwietnia 1986 roku o godzinie 1:13 ze względów bezpieczeństwa zatrzymano produkcję energii elektrycznej. 1 października 1986 roku o godzinie 16:47 blok nr 1 został ponownie podłączony do sieci.
  2. ↑ 27 kwietnia 1986 roku o godzenie 2:13 ze względów bezpieczeństwa zatrzymano produkcję energii elektrycznej. 5 listopada 1986 roku blok nr 2 został ponownie podłączony do sieci.
  3. ↑ 24 listopada 1987 roku rozpoczęto procedurę uruchamiania bloku 3. Podłączenie do sieci odbyło się 4 grudnia tego samego roku.
  4. ↑ 4,0 4,1 26 kwietnia 1986 roku od ok. godziny 8 prace budowlane były nadal kontynuowane przez 286 pracowników dziennej zmiany. Budowę przerwano dopiero 27 kwietnia kiedy to przeprowadzono ewakuację Prypeci. W początkowym okresie planowano wznowienie normalnego funkcjonowania elektrowni dlatego 10 października 1986 roku wznowiono budowę bloków nr 5 i nr 6. 24 kwietnia 1987 roku podjęto decyzję o wstrzymaniu prac budowlanych. 23 maja 1989 roku zapadła decyzja o ostatecznym anulowaniu budowy kolejnych bloków energetycznych.
  5. ↑ W chwili wypadku (kwiecień 1986 roku) budowa bloku nr 5 była ukończona w 70%. Jego uruchomienie planowano 7 listopada 1986 roku lub w dniu energii 22 grudnia 1986.
  6. ↑ Zakończenie budowy bloku nr 6 planowano w 1994 roku.

Przypisy

  1. ↑ Выбор площадки. chnpp.gov.ua. [dostęp 2019-09-19].
  2. ↑ Пережить Чернобыль. vlast.kz. [dostęp 2017-06-19].
  3. ↑ Послеаварийная эксплуатация и закрытие. chnpp.gov.ua. [dostęp 2019-11-30].
  4. ↑ Materiał wideo pokazujący szkody wyrządzone przez pożar. youtube.com. [dostęp 2017-01-12].
  5. ↑ Czernobylskaja AES. Atomeniergoeksport, 1976.
  6. ↑ Power Reactor Information System - Ukraine. 12-01-2017.
  7. ↑ PRIS: Nuclear Power Reactor Details — CHERNOBYL-5 (kopia)
  8. ↑ PRIS: Nuclear Power Reactor Details — CHERNOBYL-6 (kopia)
  9. ↑ Interfax-Ukraine: Chornobyl nuclear power plant site to be cleared by 2065. kyivpost.com. [dostęp 2017-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-05)].
Źródło: „https://wiki.czarnobyl.pl/index.php?title=Czarnobylska_Elektrownia_Jądrowa&oldid=6177”