Burda

Lato 1986. Śmigłowiec Mi-26S (nr boczny 68) podczas misji rozpylania burdy nad terenem kompleksu przemysłowego elektrowni.

Burda (ros. бурда) – związek polimerowy w postaci roztworu o ciemnej, lepkiej i gęstej konsystencji mający za zadanie wiązać i zatrzymywać na powierzchni ziemi pyły zawierające cząsteczki izotopów promieniotwórczych. Opracowany w Instytucie Energii Atomowej im. I. Kurczatowa.

Zastosowanie

Substancja była powszechnie wykorzystywana w czasie usuwania skutków katastrofy czarnobylskiej w okresie od lata do jesieni 1986. Stosowanie substancji odbywało się przy użyciu dwóch typów śmigłowców transportowych.

• Mi-26S – zmodyfikowana wersja ciężkiego śmigłowca transportowego Mi-26TZ. Wyposażona w cztery dodatkowe zbiorniki o pojemności 14 040 litrów oraz pompę zakończoną dyszą brzuszną służącą do rozpylania mieszanki w powietrzu. Pierwszy egzemplarz odbył swój lot bojowy 26 czerwca 1986.
• Mi-8ATS – wersja wykorzystywana do stosowania oprysków w rolnictwie, wyposażona dodatkowo w podwieszany zbiornik o pojemności 2,5 ton mieszanki

Rozpylanie substancji odbywało się z wysokości 60-70 metrów przy prędkości 50-60 km/h tworząc tym samym pas o szerokości 12 metrów. Aby pokryć teren odpowiednią ilością substancji konieczne było odbycie 20-30 lotów nad danym obszarem. Dzięki odpowiedniej konsystencji środek miał za zadanie wiązać i zatrzymywać na powierzchni ziemi pyły zawierające cząsteczki izotopów promieniotwórczych ograniczając ich przemieszczanie przez podmuchy wiatru. Po opadnięciu i wyschnięciu tworzył cienką warstwę filmu na powierzchni ziemi, którą następnie wraz z górną warstwą gleby usuwano i transportowano do specjalnie przygotowanych składowisk tzw. mogilników gleby.