Aleksandr Juwczenko
| Aleksandr Juwczenko | |
|---|---|
| Aleksandr Pietrowicz Juwczenko | |
 | |
| Stanowisko | |
| Starszy inżynier mechanik na II. wydziale reaktora (RC-2) | |
| Informacje biograficzne | |
| Imię i nazwisko | Aleksandr Pietrowicz Juwczenko |
| Data i miejsce urodzenia | 1961 Slobodzia |
| Data i miejsce śmierci | 2008 († 47 l.) Moskwa |
| Przyczyna śmierci | Choroba nowotworowa |
| Tytuł zawodowy | Inżynier |
| Wykształcenie | Politechnika w Odessie (1978–83) |
| Kariera zawodowa | |
| Pracodawca | Czarnobylska Elektrownia Jądrowa |
| Okres | 1983–86 |
| Stanowisko | Starszy inżynier mechanik na II. wydziale reaktora (RC-2) |
| Odznaczenia | |
| Order „Znak Honoru” (ZSRR) | |
| Order Męstwa (Rosja) | |
| Order „Za zasługi” III. stopnia (Ukraina) | |
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ukończył Szkołę nr 3 w Slobodzi (Mołdawska SRR). W wieku 16 lat wygrał młodzieżowe mistrzostwa Mołdawii, jego drużyna zajęła drugie miejsce w wszechzwiązkowych zawodach młodzieżowych. W 1978 rozpoczął studia na Wydział Fizyki Jądrowej Politechniki w Odessie. Pracę w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej rozpoczął w 1983[1].
26 kwietnia 1986[edytuj | edytuj kod]
W momencie eksplozji znajdował się w swoim pokoju roboczym (w połowie odległości pomiędzy trzecim a czwartym blokiem na poziomie +12.5). Następnie bezskutecznie próbował dodzwonić się do BSzCzU-4. Kolejno otrzymał polecenie z BSzCzU-3, aby zabrać nosze ratunkowe i udzielić pomocy poszkodowanym. Po drodze spotkał jedną z osób poszkodowanych, Wiktora Diegtiarienke.Po drodze spotkałem człowieka, który był blisko epicentrum eksplozji. Nie rozpoznałem go. Jego ubranie było całe osmolone a jego twarz zniekształcona bo pokryta wrzodami od poparzeń. Rozpoznałem go tylko po głosie, był to mój operator Wiktor Diegtiarienko. Powiedział, bym dostał się na miejsce eksplozji, ponieważ jest wielu rannych i żebym pomógł drugiemu operatorowi pomp Gienadijowi Rusanowskiemu. On sam został zabrany przez innych, a ja wziąłem latarkę i pobiegłem szukać tego operatora w pobliżu ogromnych zbiorników chłodniczych[3][4].Przemierzając korytarze bloku wśród gruzów zobaczył znalazł Gienadija Rusanowskiego. Był pokryty czarnym pyłem i poparzony strumieniem pary, trząsł się pozostając nadal szoku, ale mimo to poprosił aby pomóc Chodemczukowi, który przebywał w hali pomp obiegowych (GCN).
(...) Ale co tam zastałem, zobaczyłem tylko ruiny, jeśli tam był (Walery Chodemczuk) to go pogrzebało pod filarami. (...) Zamiast sufitu było tylko niebo, niebo pełne gwiazd[5].Wracając spotkał naczelnika poprzedniej zmiany bloku Jurija Treguba, który otrzymał polecenie ręcznego otwarcia zaworów wysokociśnieniowego układu chłodzenia i tym samym dostarczenia do rdzenia reaktora chłodziwa. Będąc świadomym że będzie to wymagało co najmniej dwóch, skierował rannego Rusanowskiego w kierunku niezniszczonej części bloku aby tam szukał dalszej pomocy. Wraz z Tregubem skierowali się w stronę zbiorników chłodniczych. Korytarz prowadzący do nich został zablokowany przez gruz, zeszli więc dwa poziomy niżej brodząc po kolana w radioaktywnej wodzie. Drzwi do hali były zablokowane, ale przez wąską szczelinę zauważyli, że gigantyczne stalowe zbiorniki zostały rozerwane, a hala pozbawiana była górnego stropu i części ścian. Widząc to udali się na zewnątrz budynku bloku gdzie zobaczyli, że część budynku reaktora jest zniszczona, a z wewnątrz hali reaktora wydobyta się niebieska poświata zjonizowanego powietrza. Widząc to wrócili do budynku gdzie spotkali naczelnika zmiany II. wydziału reaktora Walerija Pierewaczenkę oraz dwóch praktykantów, Aleksandra Kudriawcewa i Wiktora Proskuriakowa, którzy zostali wysłani przez Anatolija Diatłowa do ręcznego wsunięcia prętów kontrolnych. Tregub udał się BSzCzU-4, aby poinformować o wielkości uszkodzeń, a Juwczenko wraz z pozostałymi skierowali się na poziom +35. Wielotonowe wrota prowadzące do hali reaktora, zostały uszkodzone i aby nie doszło o ich zatrzaśnięcia Juwczenko je przytrzymywał. Aby ocenić wizualne zniszczenia hali do środka weszli pozostali, Po spędzeniu nie więcej niż minuty na korytarzu prowadzącym do hali reaktora wszyscy trzej otrzymali śmiertelną dawkę promieniowania. Sam Juwczenko doznał poważnych oparzeń beta i gamma lewego ramienia, uda i podudzia.
O godzinie trzeciej nad ranem Juwczenko zaczął gwałtownie wymiotować, o godzinie szóstej nie mógł już samodzielnie się poruszać, został przewieziony na oddział szpitalny MSCz-126 w Prypeci gdzie otrzymał podstawową opiekę medyczną. Do godzin porannych placówka przyjęła 90 poszkodowanych. Aleksander miał zawroty głowy, ale wkrótce zasnął ze zmęczenia i obudził się dopiero wtedy, gdy przyszła pielęgniarka, aby podać mu kroplówkę. Rozpoznał ją jako współlokatorkę i poprosił po zmianie, aby znalazł żonę i powiedział jej, że wkrótce będzie w domu.
27 kwietnia został przewieziony na oddział radiologiczny Instytutu Biofizyki Szpitala Klinicznego nr 6 w Moskwie. Otrzymał dawkę szacowaną na 4,7 Gy. W kolejnych latach przechodził wielokrotnie przeszczepy skóry.[4]
Śmierć[edytuj | edytuj kod]
Zmarł w 2008 w wieku 47 lat najprawdopodobniej w wyniku choroby nowotworowej w Moskwie[2].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Po 1986 otrzymał zakwaterowanie w Moskwie. Miał syna Kiryła (ur. 1983). Od 1995 mieszkał w bloku przy prospekcie Wiernadskim[6].
Odznaczenia[4][edytuj | edytuj kod]
- Order „Znak Honoru” (ZSRR)
- Order Męstwa (Rosja)
- Order „Za zasługi” III. stopnia (Ukraina)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 1,0 1,1 Ювченко Александр Петрович. chnpp.gov.ua. [dostęp 2019-07-25].
- ↑ 2,0 2,1 Кирилл Ювченко, сын ликвидатора-чернобыльца, продолживший династию. strana-rosatom.ru. [dostęp 2019-07-25].
- ↑ Aleksander Juwczenko. czarnobyl.pl. [dostęp 2019-07-25].
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «Koża priewratiłasʹ w ksieroksnyj poroszok» - istorija iz 4-go eniergobłoka pridniestrowca Aleksandra Juwczenko. novostipmr.com. [dostęp 2021-12-05].
- ↑ Film: Zero Hour: Disaster at Chernobyl, reż. Renny Bartlett, 2004.
- ↑ Adam Higginbotham: Chernobyl 20 years on. theguardian.com, 2006-03-26. [dostęp 2019-07-25].
