Leonid Tielatnikow

Z Czarnobyl Wiki
To jest zatwierdzona wersja strony. To nie jest ostatnia jej wersja. Zobacz najnowszą wersję.
Skocz do: nawigacja, szukaj
Leonid Tielatnikow
Leonid Pietrowicz Tielatnikow
Leonid Tielatnikow.png
Leonid Tielatnikow
Stanowisko
Naczelnik jednostki WPCz-2
Informacje biograficzne
Imię i nazwiskoLeonid Pietrowicz Tielatnikow
Data i miejsce urodzenia25 stycznia 1951
Wwiedienka
Data i miejsce śmierci2 grudnia 2004 († 53 l.)
Kijów
Miejsce spoczynkuCmentarz Bajkowy
Kijów
Przyczyna śmierciChoroba nowotworowa
PartnerŁarisa Iwanowna
Przebieg służby
Lata służby1968 - 1995
FormacjaMWD ZSRR
Jednostki2. Zmilitaryzowana Jednostka Pożarnicza Kijowskiego Obwodowego Zarządu Spraw Wewnętrznych
StanowiskoNaczelnik jednostki
Odznaczenia
Leonid Pietrowicz Tielatnikow (1987)
Mjr Leonid Tielatnikow podczas obchodów rocznicowych w pierwszą rocznicę wypadku (26 kwietnia 1987).
Leonid Tielatnikow, opowiada o przebiegu akcji gaśniczej którą dowodził.
5 marca 1987. Mjr Leonid Tielatnikow, na przyjęciu u premier Wielkiej Brytani - Margaret Thatcher, po przyznaniu złotego medalu przez redakcję gazety Daily Star.
Grób Leonida Tielatnikowa na cmentarzu Bajkowym w Kijowie.
Tablica pamiątkowa w budynku Ministerstwa Sytuacji Nadzwyczajnych Ukrainy, gdzie od 1986 do 1993 roku pracował Leonid Tielatnikow.

Leonid Pietrowicz Tielatnikow (ros. Леонид Петрович Телятников; ur. 25 stycznia 1951 w Wwiedienka w obwodzie kustanajskim, zm. 2 grudnia 2004 w Kijowie) – major służby wewnętrznej, dowódca (NPCz-2[1][2]) Zmilitaryzowanej Jednostki Straży Pożarnej nr 2, dowódca akcji gaśniczej bloku energetycznego nr IV Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej, 26 kwietnia 1986 roku[3].

Życiorys

Urodził się 25 stycznia 1951 w miejscowości Wwiedienka w obwodzie kustanajskim (ob. Kazachstan). Po ukończeniu szkoły średniej pracował jako elektryk w zakładzie remontowym pojazdów w Kustanaju. W okresie szkolnym trenował amatorsko boks. Od 1968 służył w organach spraw wewnętrznych. W 1971 roku ukończył z wyróżnieniem Szkołę Pożarniczo-Techniczną w Swierdłowsku uzyskując stopień inspektora działu ochrony pożarniczej. W latach 1973/74 był inspektorem wydziału państwowej ochrony pożarniczej Wydziału Spraw Wewnętrznych Miejskiego Komitetu Wykonawczego w Rudnym. W 1978 ukończył Wyższą Inżynieryjną Szkołę Pożarniczo-Techniczną Ministerstwa Spraw Wewnętrznych ZSRR w Moskwie. Następnie został naczelnikiem Państwowej Zmilitaryzowanej Ochrony Przeciwpożarowej Miejskiego Zarządu Spraw Wewnętrznych w Kustanaju. W tym samym roku wstępuje do partii. W latach 1980/82 był zastępcą naczelnika Zmilitaryzowanej Jednostki Pożarniczej nr 69 w Kustanaju. Od 1982 roku służył jako starszy inżynier grupy ds. nadzoru szczególnie ważnych obiektów Rejonowego Zarządu Spraw Wewnętrznych w Kijowie. W latach 1983-1986 - naczelnik 2. Zmilitaryzowanej Jednostki Pożarniczej Kijowskiego Obwodowego Zarządu Spraw Wewnętrznych w Prypeci zajmującej się ochroną przeciwpożarową Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej[4].

26 kwietnia 1986 roku

W chwili awarii przebywał na urlopie (ostatni dzień) w swoim mieszkaniu w Prypeci, obchodząc urodziny swojego brata[5] lub jak podają inne źródła swoich przyjaciół na przyjęcie[6]. Następnie został telefoniczne powiadomiony o skali pożaru. O godzinie 1:45 (20 minut po awarii) znajdował się już pod blokiem IV gdzie jako najwyższy rangą pełnił funkcję dowódcy akcji gaśniczej bloku nr IV.

Gdy przybyłem na teren elektrowni zobaczyłem zniszczenia na wydziale aparatury czwartego bloku energetycznego i pożar na dachu wydziału aparatury trzeciego. Ogień był w wielu miejscach i na różnych wysokościach - od 12.5 do 71.5 metra. Samochody podłączone były do hydrantów. Zapytałem, gdzie jest dowódca warty. Legun S.I. odpowiedział ze pobiegł on do naczelnika zmiany elektrowni. Po narożnych schodach wszedłem na dach maszynowni. Strażak Priszczepa W. A. zameldował: "Likwidujemy pożar na dachu." Ale to i sam zobaczyłem. Dałem rozkaz przygotowania jeszcze jednej prądownicy i zabezpieczenia się linką ratowniczą. Powiedziałem. żeby nic lać wody bez potrzeby. Na powierzchni 200 - 500 metrów kwadratowych zapadł się dach. Poprzez strażaka Szawreja L.N. przekazałem rozkaz: WPCz-2 (przyzakładowa straż pożarna nr 2) pozostanie na dachu hali maszyn, a SWPCz•6 (miejska straż pożarna z Prypeci) i inni niech wejdą na dach trzeciego bloku energetycznego i tam gaszą pożar. Potem pobiegłem do naczelnika zmiany elektrowni. Po drodze ustaliłem, że wewnątrz hali maszyn nie ma ognia. Obejrzeliśmy czwarty blok. Poprzez uszkodzone panele można było zobaczyć kanał przewodowy - nie było w nim pożaru. Jednakże w centralnej sali wyraźnie było widać ni to zorzę, ni to świecenie. Co to? Przecież w centralnej sali, oprócz "piątaka" reaktora nic nie ma - nie ma tam co płonąć. Doszliśmy do wniosku, że świecenie pochodzi od reaktora. Zadzwoniłem i scharakteryzowałem sytuację z poleceniem przekazania meldunku do Kijowa. Poleciłem też żeby operator radiostacji połączył się z drugą częścią WPCz-2 i skierował ją na budynek reaktora, na pomoc SWPCz-6. Założyłem respirator. Wszedłem na dach hali reaktora IlI bloku żeby się przekonać jaka jest sytuacja. Ciśnienie wody było słabe. Wydałem rozkaz, aby dwa samochody pompowały wodę do sieci. Skierowałem się do wydziału aparatury poprzez korytarz transportowy czwartego bloku. Nie było tam jednak możliwości przejścia, gdyż silnym strumieniem płynęła woda. W tym czasie z dachu zszedł W.P. Prawik i zameldował o sytuacji. Razem z nim zeszło jeszcze siedem osób. Wszyscy się źle czuli: mdliło ich.

— autor, Leonid P. Tielatnikow[7][uwagi 1].

Przez blisko dwie i pół godziny przebywał na terenie elektrowni co spowodowało otrzymanie przez niego dawki promieniowania, wynoszącej 4 Gy[uwagi 2]. Około godziny 4:15 do 5:00 przebywał na terenie remizy WPCz-2. Następnie został przetransportowany do Prypiackiej jednostki medycznej (MSCz-126) gdzie przebywał do 12:00, 27 kwietnia. Skąd został przewieziony do Moskwy[8].

Po awarii

W okresie od maja do września prze bywał na oddziale chorób popromiennych w Szpitalu Klinicznym nr 6 w Moskwie[9]. Następnie przeszedł operację przeszczepienia szpiku kostnego w Wielkiej Brytanii. Po okresie rekonwalescencji mieszkał w Kijowie. Aż do rozpadu ZSRR kontynuował służbę w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych na Ukrainie. Pod koniec 1986 roku został szefem sektora doświadczalnego laboratorium pożarniczego. W latach 1989 - 1993 był zastępcą szefa wydziału w Zarządzie Bezpieczeństwa Pożarowego Wydziału Spraw Wewnętrznych Kijowskiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego, a w latach 1993-95 zastępcą szefa Głównego Zarządu Ochrony Pożarowej MSW Ukrainy, a w 1995 zastępcą szefa Zarządu Państwowej Ochrony Pożarowej MSW Ukrainy. W 1995 roku awansowany na stopień generała majora. W 1998 roku został dowódcą ochotniczej straży pożarnej w Kijowie. Był twórcą programu "Mały strażak'.

Rodzina

Miał żonę - Łarisę Iwanownę, syna Olega (absolwent szkoły pożarniczej) oraz Michaiła (prawnik).

Śmierć

Zmarł 2 grudnia 2004 roku w Kijowie w wieku 53 na raka. Z uwagi na to że jego śmierć uznano jako skutek nadmiernego promieniowania został oficjalnie uznany za jedną z ofiar awarii. Został pochowany na cmentarzu Bajkowym w Kijowie.

Odznaczenia

  • Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (ZSRR, 25 września 1986)[uwagi 3]
  • Order Lenina (ZSRR, 25 września 1986)[uwagi 4]
  • Order „Za Męstwo” III klasy (Ukraina, 26 kwietnia 1996)[10]
  • Medal „Za odwagę w pożarze” (ZSRR)
  • Honorowy obywatel Kijowa
  • Medal „Za nienaganną służbę” (ZSRR)
  • Medal „W upamiętnieniu 1500-lecia Kijowa”

Ciekawostki

W marcu 1987 roku został zaproszony przez S. J. Duranty (Prezydenta Brytyjskiego Stowarzyszenia Pożarnictwa) do Londynu gdzie został uhonorowany odznaczeniem Gallantry Medal[uwagi 5] oraz złotym medalem przez redakcję gazety Daily Star. 5 marca wraz z naczelnikiem Głównego Zarządu Ochrony Przeciwpożarowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych ZSRR - A. K. Mikeew zostali przyjęci przez premier Wielkiej Brytani - Margaret Thatcher[9].

Upamiętnienie

  • 25 kwietnia 2006 roku, w dwudziestą rocznicę katastrofy w Czarnobylu, na cmentarzu Bajkowym w Kijowie gdzie został pochowany odsłonięto jego pomnik.
  • 26 kwietnia 2006 roku w budynku Ministerstwa Sytuacji Nadzwyczajnych Ukrainy odsłonięto tablice pamiątkową, ku jego pamięci gdzie od 1986 do 1993 roku pracował.
  • Tablica pamiątkowa w Uralskim Instytucie Państwowej Straży Pożarnej Ministerstwa ds. Sytuacji Nadzwyczajnych w obwodzie swierdłowskim.
  • 10 listopada 2016 roku w Kijowie nazwano plac jego imienia na skrzyżowaniu ulic marszałka Rodiona Malinowskiego i Dobryninskaja[11].

Uwagi

  1. Cytat z pamiętnika Leonid P. Tielatnikow pisanego kilkanaście dni po awarii w Szpitalu Klinicznym nr 6 w Moskwie
  2. Jednorazowe napromieniowanie całego ciała człowieka dawką co najmniej 5 Gy zazwyczaj prowadzi do śmierci w ciągu 14 dni.
  3. Medal nr 11547
  4. Order nr 459659
  5. Jest to niezwykle rzadkie odznaczenie przyznawane przez Brytyjskie Stowarzyszenia Pożarnictwa (ang. The British Fire Services Association), do tej pory otrzymała je jedynie jednostka straży pożarnej z Nowego Jorku w Stanach Zjednoczonych (ang. New York Fire Department) po zamachu z 11 września 2001 roku

Przypisy

  1. НПЧ-2 (NPCz-2) – ros. naczalnik pożarnoj czasti, pol. naczelnik jednostki pożarniczej
  2. Історія ЧАЕС. chaes-1986.narod.ru. [dostęp 2021-02-28].
  3. Waldemar Siwiński: Czernobyl. Od katastrofy do procesu. Warszawa: Iskry, 1989, s. 7. ISBN 83-207-1179-7.
  4. Телятников Леонид Петрович. warheroes.ru. [dostęp 2017-02-25].
  5. Пережить Чернобыль. vlast.kz. [dostęp 2017-06-19].
  6. Waldemar Siwiński: Czernobyl. Od katastrofy do procesu. Warszawa: Iskry, 1989, s. 12. ISBN 83-207-1179-7.
  7. Waldemar Siwiński: Czernobyl. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 1989, s. 266. ISBN 83-207-1179-7.
  8. Na podstawie raportu złożonego pisemnie, naczelnikowi wydziału spraw wewnętrznych Kijowskiego Obwodowego Komitetowi Wykonawczego, ppłk. W. W. Treskutinowi, 4 sierpnia 1986.
  9. 9,0 9,1 David R. Marples: The Social Impact of the Chernobyl Disaster. Londyn: The Macmillan Press, 1988. ISBN 978-0333481981.
  10. Указ Президента України № 298/96 від 26 квітня 1996 року «Про нагородження відзнакою Президента України — хрестом „За мужність“». zakon5.rada.gov.ua. [dostęp 2018-02-03].
  11. Położenie na mapie placu w Kijowie